Общее количество подтвержденных случаев коронавируса в мире достигло 217 583 человек, из них уже почти 9000 погибших и 84 383 выздоровевших (по состоянию на вечер 18 марта). В Беларуси известно о 51 случае заболевания, пятеро уже выздоровели. В нашей стране, в отличие от большинства европейских, не закрыты границы, НЕТ карантина. Наши земляки, живущие за рубежом, рассказали, как выглядит мир, захваченный новой болезнью.
«Просят оставлять пиццу у двери»
Польша: 287 подтвержденных случаев, 5 умерли, 13 выздоровели
Андрей Пикалович, житель Гродно, живет в Гданьске около двух лет, работает на производстве. Андрей говорит, что в магазинах сейчас все есть, никто не носит масок, но пиццу просят оставлять под дверью.
«Единственное что уже дня три-четыре нету свежего мяса. Пару дней не было туалетной бумаги, как ни странно, но сейчас несколько видов. Людей стало на улицах намного меньше. Все кафе закрыты, массовые мероприятия отменены, учебные заведения закрыты. Но в масках почти никого не встречал. У нас на производстве весь офис ушел работать на дому, остались только рабочие, начальник цеха и кладовщик. Не слышал, чтобы кому-то оформляли по отпускам что-то дополнительное и оплачиваемое. Знаю, что тем, у кого есть дети до 8 лет, или кто-то с инвалидностью, могут оформить.
Андрей Шотик, из Гродно, живет в Августове около трех лет. Заметил, что все стали здороваться по-другому.
«Адчынены толькі прадуктовыя крамы, аптэкі. Не працуюць кавярні, цырульні, юрысты, басейны — усё, дзе можна сустрэцца больш за аднаго. У крамах з’явіліся паўсюль як бы кранікі з антыбактэрыяльнай вадкасцю. Прадаўцы ў масачках, аднаразовых пальчатках, яблыкі, булачкі ўсе ў пакеціках, нічога проста так ужо не ляжыць. Вітацца ўсе пачалі інакш: стукаемся лакаткамі, а не далонямі. Хаця сёння на будоўлі бачыў - ботамі стукаліся.
Паўсюль ёсць інфармацыйныя карткі, дзе акрамя іншага ёсць нумар тэлефону, куды можна патэлефанаваць, калі ты лічыш, што захварэў. Тады прыедуць дадому, зробяць аналізы, і ўсе хатнія мусяць быць пад каранцінам. Усё патрэбнае прывязе адмысловая служба. Калі паліцыя спаткае цябе недзе за межамі дома, дадуць штраф 5000 злотых.
Медыцына платная, але ўсіх, хто хварэе на каранавірус, лечаць і ўтрымліваюць за кошт дзяржавы. Урад вызначыў пазіцыю аб’яднання ўсяго польскага народу супраць вірусу, усім гэта падабаецца, кожны разумее сваю адказнасць і ролю. Межы зачынілі - мне зручней, не прыйдзецца ехаць цяпер у Беларусь".
«Антисептики и маски найти трудно и дорого»
Украина: 14 подтвержденных случаев, 2 умерших
Юлия Артюшина сейчас живет в Киеве, ее муж — гродненец. Пару недель назад они открыли кондитерскую, но сейчас приходится закрывать.
«У нас все меняется с каждым днем. На прошлой неделе в среду как гром среди ясного неба объявили карантин со следующего же дня в школах и садах. Можешь представить, как счастливы были родители. И это при том, что на тот момент был только 1 подтвержденный официально заболевший, правда, сразу и скончавшаяся женщина. Уже в пятницу Зеленский объявил, что с 16-го закроют все границы и авиа, жд-сообщения.
Пока работают только аптеки, банки и продуктовые магазины. С продуктами в магазинах пока все ок. С туалетной бумагой, вроде, как ни странно, тоже. А вот антисептики и маски найти непросто и дорого.
Люди и шутят, и грустят, тяжело морально. Но и с детьми гуляют, более-менее спокойно. Наши уже майдан пережили, ко всему готовы. Можно в онлайне работать, так и будем пока".
«Люди все равно выходят на улицу погреться на солнце»
Франция: 9134 подтвержденных случая, 264 умерли, 602 выздоровели
Эдвард Курчевский, из Гродно, в Париже живет 5 лет, студент школы анимации GOBELINS L'école de l’image. Из-за коронавируса здесь перенесли муниципальные выборы и все реформы, с людей не берут плату за коммунальные услуги — чтобы те не остались без денег.
«Нам забаранілі хадзіць па вуліцы без сур’ёзнай прычыны, зачынілі ўсе школы і публічныя месцы. Зачынілі ўніверсітэт, у якім вучуся апошні год, працуем зараз над дыпломам праз інтэрнэт. Не хаджу на вуліцу, перастаў хадзіць у спартыўную залу. Мая праца ўся адбываецца дома і я для сябе зрабіў вельмі камфортныя варункі, толькі што пакуль спортам не звык тут займацца. Трэба купляць адразу больш рэчаў у краме, каб часта не хадзіць.
Трымацца каранціну пачаў паступова ўжо месяц таму з маім сябрам з групы. Ён адразу вельмі сур’ёзна паставіўся да гэтай справы, не паціскаў рукі і насіў маску. Цяпер я ўвогуле імкнуся ізалявацца максімальна, каб хутчэй усё гэта сціхла. Шакавала тое, што людзі ўсё роўна выходзяць на вуліцу пагрэцца на сонцы не гледзячы на тое, якая сітуацыя ў Італіі.
«В супермаркете 4−5 человек, а вся очередь стоит на улице»
Италия: 35 713 подтвержденных случаев, 2978 умерли, 4025 выздоровели
Анна Урбанович, из Гродно, живет в Италии три с половиной года. Основательница образовательного учреждения для взрослых EduVita в Лечче (Южная Италия), переживает за своих студентов пожилого возраста.
«Па ўсёй Італіі да 3-га красавіка зачыненыя ўсе школы, універсітэты, рэстараны, цырульні, крамы з таварамі не першай неабходнасці і іншае. Можна выходзіць з дому толькі па неабходнасці (на працу, у аптэку ці ў краму па прадукты). Запрашаюць па магчымасці працаваць дыстанцыйна.
На пачатку эпідэміі хтосьці панікаваў, хтосьці ставіўся спакойна ці скептычна. Цяпер (па меншай меры ў сваім атачэнні) я бачу адказнасць адзін за аднаго і падтрымку. Няма страху за сваё здароўе, каранавірус не небяспечны для маладых людзей, хвалююся за блізкіх і сваіх студэнтаў сталага ўзросту.
Чэргі менавіта ў нашым горадзе не катастрафічныя. Розніца ў тым, што цяпер ў супермаркеце можа знаходзіцца адначасова 4−5 чалавек, таму ўся чарга стаіць на вуліцы, а не каля касы. Пры гэтым пільнуюць дыстанцыю паміж сабой 1,5 метры.
Вельмі радуе салідарнасць італьянцаў, падтрымка мясцовых уладаў, празрыстасць афіцыйнай інфармацыі. Кожны дзень мэр горада арганізуе прамыя трансляцыі на сваёй старонцы ў фэйсбуку, дзе каментуе актуальную сітуацыю. Перанеслі аплату падаткаў і камунальных паслугаў. Муніцыпалітэт, валанцёры, мясцовыя ініцыятывы і бізнесы падрымліваюць насельніцтва, асабліва сталых людзей: прапаноўваюць дастаўку прадуктаў і лекаў на дом. Шмат арганізацый прапаноўваюць бясплатныя паслугі і курсы, платформы для школаў для дыстанцыйнага навучання. Па ўсёй Італіі у 18.00 людзі выходзяць на свае балконы і спяваюць разам з суседзямі ці граюць на музычных інструментах — так выказваюць сваю падтрымку і салідарнасць".
«Президент говорит, что вирус — фигня»
Бразилия: 346 подтвержденных случаев, 2 умерший, 2 выздоровели
Ольга Франко живет в Бразилии с 2011 года, в Салвадоре, работает преподавателем и переводчиком. Говорит, что у них ситуация схожа с Беларусью: нет официального карантина по всей стране, но постепенно все закрывается.
«На вуліцы пакуль не бачна асаблівага апусцення. Рэктар нашага ўніверсітэта дык параіў прыпыніць заняткі. Чаму б не загадаць? Афіцыйна забаранілі толькі масавыя мерапрыемствы ад 500 чалавек.
Паліцы не зусім пустыя, але прадукты паступова размятаюць. Людзі рэагуюць па-рознаму, але больш баяцца эканамічных наступстваў, шмат хто проста не можа дазволіць сабе каранцін. На вуліцы ўчора бачыла роўна аднаго чалавека ў масцы. Людзі паціху адмяняюць усе нетэрміновыя і забаўляльныя справы, але працу — неахвотна.
У нядзелю па краіне праходзілі мітынгі ў падтрымку дзейнага прэзідэнта, які, дарэчы, сцвярджае, што вірус — фігня, і нічога страшнага. Але адэкватныя людзі намагаюцца абмежаваць кантакты".
«Товар в магазинах никогда не заканчивался»
Испания: 14 769 подтвержденных случаев, 638 умерших, 1081 выздоровели
Анхела Эспиноса — поэтесса испанского происхождения, исследовательница-славистка, свободно разговаривает и пишет стихи по-белорусски, автор четырех сборников поэзии и прозы и одного сборника переводов. Живет в Малаге, часто бывает в Беларуси.
«Забаронена выходзіць, калі не па працы. Маё жыццё мала змянілася, бо я мала выходжу, працую з хаты. Спынілі адукацыю на ўсіх узроўнях, зачынілі рэстараны і кавярні, адмянілі мерапрыемствы. Прадукты і туалетная папера ёсць паўсюль, бо гэта не СССР.
Людзі ў паніцы набылі больш, чым звычайна, каб мець у запасе, выхадзіць потым меней. Але яны НІКОЛІ не сканчваліся, проста слаба паспявалі выстаўляць па паліцы зноў. Але заўжды можна было пачакаць 20 хвілін і купіць абсалютна ўсё.
Цяпер небяспечна тым, хто ў бальніцах з іншых прычын, з анкалагічнымі ці хранічнымі захворваннямі, напрыклад, перасадкай органаў. Страшна, што сістэма не справіцца з усімі. Але пакуль спраўляецца. І мы сядзім дома (я даўней сяджу), каб і далей спраўлялася, каб не было занадта многа хворых. У 20:00 людзі з балконаў апладуюць працаўнікам мэдсістэмы — за працу, таксама ўключаюць «Оду радасці» Бетховена [выкарыстоўваецца як гімн Еўрасаюза — рэд.]".
«В транспорте нельзя стоять около водителя»
Израиль: 433 подтвержденных случаев, 11 выздоровели
Александр Иванов гродненец, 3 года живет в Израиле, в Тель Авиве.
«У нас 50 тысяч человек на домашнем карантине. С воскресенья начались различные предписания, держаться на расстоянии двух метров. Закрыты все гостиницы, тренажерные залы, бары, места отдыха и многое другое. Людей отправляют в неоплачиваемые отпуска, потому что все закрывается. В транспорте нельзя садиться на передние места возле водителя, а в гипермаркетах везде очереди, люди метут все подряд. Границы пока не закрыты, но рейсы отменяются регулярно».
«Неделю назад мир был нормальным»
Германия: 12 327 подтвержденных случаев, 28 умерших, 105 выздоровели
Гродненка Катя Москалева живет в Бремене уже более 10 лет, работает учительницей в школе. Убеждена, что вирус — задача для каждого, задача для правительства каждой отдельной страны и для мира в целом.
«Еще на прошлой неделе мир был нормальным. Мы планировали отпуск на лето. Сегодня я не строю никаких планов. Школу перевели на электронное обучение. В школу либо сад дети ходят, если оба родителя работают в медицинской сфере, полицейскими, пожарными либо родитель-одиночка из этой сферы. Работников бюро перевели на Home Office. Не ясно, откроют ли школы вообще к концу апреля.
Я живу в центре города. В выходные не было никаких криков из баров. Автобусы и улицы уже пустуют. Ограничения воспринимаются в большинстве случаев с пониманием. Вот только туалетная бумага начинает исчезать с прилавков.
Есть определенное количество заболевших, которые выпадают из официальной статистики; поэтому полагаться на какие-то сегодня официальные числа не стоит. Но некоторые до последнего встречаются с друзьями и устраивают пати".
«Нельзя собираться более чем по 5 человек»
Австрия: 1646 подтвержденный случай, 4 умерших, 9 выздоровели
Наталья Нетаева, из Гродно, медик и психолог. Живет в Вене.
«В Австрии закрыты границы, на улице нельзя находиться компанией больше чем в пять человек. В аптеках все работают в масках и перчатках, почтальоны в перчатках. Когда иду на работу, не пользуюсь автобусом, но видела, что они практически пустые. В масках там людей мало, но на улице автоматически расходимся, чтобы была дистанция.
На выходных в магазинах был ажиотаж, продукты пораскупали. Подруга обошла три магазина, чтобы купить мясо, хлеб, макароны. Сейчас в магазин не выходила — затарились на выходных, но говорят, что все нормально.
Стало меньше людей, намного меньше машин. В моем подъезде живут много пожилых людей, они вообще не выходят, сосед даже не забирает газету. Но молодежь по вечерам гуляет, еще нет понимания, что все серьезно.
Мужа подруги — он водитель — мобилизовали. Мужу другой подруги, который имеет и чешский паспорт, чтобы пересечь границу, нужно брать допуск, что он едет на работу. Моего мужа отпустили на так называемый Home office, пока до 27 марта, знакомые тоже работают дома.
Работаю в частной клинике. Общаемся в масках, перчатках, принимаем только действительно срочных пациентов, дезинфицируем ручки дверей. По телефонам консультируем людей, также и в случаях, когда человек, например, прошел обследование, но не может попасть к врачу. Все неэкстренное отложено, рецепты тоже выписываем по телефону и передаем в аптеку, связь налажена. В больницах запретили посещения".
«Сильно коснулось иностранцев»
Чехия: 522 подтвержденных случая, 3 выздоровели
Кристина Шиенок — судебная переводчица, синхронистка, создательница проекта BLRČR, администратор fb-сообщества Белорусы Чехии. Живет в Праге.
«Каляндарная вясна ў Чэхію прыйшла разам з каранавірусам. Людзей, якія вярталіся з краін рызыкі, пачалі адпраўляць на каранцін (падчас вакацый у Італію ў горы ездзяць катацца тысячы чэхаў), прыпыняліся авіязносіны, зачыняліся школы і ўніверсітэты, забараняліся масавыя мерапрыемства.
Краіна «закрытая» пакуль на 30 дзён, а мы, па сутнасці, у ёй. Сітуацыя моцна закранула замежных грамадзян, асабліва тых, хто тут не мае сталага жытла і прыбытку. Мы запусцілі ў нашай fb-суполцы Беларусы Чэхii новы хаштэг #COVID_BY_help для ўзаемадапамогі паміж мясцовымі беларусамі. Амбасада ўключылася адразу і актыўна дапамагае.
На жаль, не ўсе людзі адказна паставіліся да абмежаванняў, таму першапачаткова ўведзеныя захады былі ўзмоцненыя. Мы не можам вольна перасоўвацца, выключна па справах ці каб падыхаць свежым паветрам. Дыстанцыя паміж людзьмі павінна быць 2 метры. У грамадскім транспарце неабходна быць у масцы. Некаторыя тутэйшыя беларусы ўспрымаюць такія меры як празмерныя, нехта нават назваў «дыктатурай». Але большасць усё ж усведамляе сур’ёзнасць і выконвае патрабаванні.
Я працую судовай перакладчыцай. На сёння ў мяне скасаваныя ўсе судовыя пасяджэнні і допыты ў паліцыі на нявызначаны тэрмін. ЗАГС у маім раёне вывесіў абвестку, што шлюб нельга лічыць неадкладнай справай.
Фінансава-падатковае ведамства перанесла нам скрайні тэрмін падачы падатковых дэкларацый і плачэння падаходнага падатку за 2019 год на 1 ліпеня. Ідуць размовы пра часовае зніжэнне абавязковых авансавых плацяжэй на медычнае і сацыяльнае страхаванне і пра беспрацэнтныя пазыкі. Але пытання страчанага прыбытку гэта не вырашае.
На сёння мы можам толькі чакаць. Я, напрыклад, планую ўпарадкаваць свае перакладчыцкія гласары і падцягнуць веды ў асобных галінах права".
Несколько фамилий были изменены по просьбе героев. Статистичные данные приведены по gisanddata.maps.arcgis.com на 18 марта 2020 года.
