Трэцюю кнігу ад інтэрнэт-выдання Hrodna.life прэзентавалі 20 кастрычніка ў Цэнтры гарадскога жыцця. Яна называецца «Гарадзенкі» і расказвае пра жанчын у сучаснасці і мінулым горада. На сустрэчу прыйшлі жыхары Гродна і некаторыя гераіні кнігі.
Асаблівасцю кнігі з’яўляецца тое, што яе можна чытаць з двух бакоў. З аднаго боку — гісторыі жанчын мінулага, з другога гісторыя нашых сучасніц. У Андрэя Вашкевіча, які пісаў гістарычную частку, не атрымалася прыйсці на прэзентацыю. Таму пра кнігу разам з Ірынай Новік, аўтаркай часткі пра сучасных жанчын, расказваў Аляксей Шота, галоўны рэдактар Hrodna.life.
«Я думала, чаму так мала захавалася сведчанняў пра жанчын? Магчыма, гэта праз тое, што пісалі гісторыю жанчын людзі, якія іх не любілі, не цанілі і гэтак далей. Таму для мяне гэта было такім выклікам.
Я вельмі люблю гарадзенскіх жанчын, я імі ганаруся і сябрую з многімі. Калі яшчэ год назад была наша фотавыстава, з якой і пачалася ідэя кнігі, я казала, што можна заплюшчыць вочы, падысці да любой жанчыны, пакласці руку на плячо і ёй будзе што расказаць. Нашы жанчыны — сапраўдныя гераіні, яны насамрэч робяць і пішуць гісторыю", — сказала Ірына Новік.
Ірына захацела, каб у кнізе засталося «Я» кожнай гераіні. Таму кожны нарыс у частцы пра сучасных жанчын Гродна напісаны ад першай асобы. «Я калі пісала, прымярала іх лёс на сябе… Гэта быў круты досвед перажыванняў».
Як гэта — быць гераіняй кнігі «Гарадзенкі»?
На прэзентацыі мелі магчымасць выказацца гераіні кнігі, якія змаглі прыйсці.
Анжаліка Борыс, старшыня непрызнанага ўладамі Саюза палякаў Беларусі
— Мне вельмі прыемна, для мяне гэта неспадзянка — быць гераіняй кнігі. Я думаю, што кожны ў сваім жыцці стаіць перад выбарам, ці захавацца з годнасцю, са сваім сумленнем, ці не. Чалавек робіць выбар, і ад гэтага выбару залежыць яго лёс. Калі ты вытрымаеш першы момант ламання, то будзеш далей ісці з горда паднятай галавой.
Наста Трафімчык, беларускамоўная ўльтрамарафонка, «Гарадзенская беларусачка — 2017»
У мінулым годзе Наста бегла цэлыя суткі і адолела 127 кіламетраў.
— Мая гісторыя пра адкрыццё магчымасцяў свайго цела, мыслення, думак. Бо пакуль ты бегаеш 5−10 кіламетраў, для цябе адкрыццё, што ты гэта можаш, пераадольваеш сябе. Пасля ты пачынаеш бегаць паўмарафоны, і праз неверагодныя гісторыі ты сустракаеш людей, якія бегаюць суткі і двое сутак. Ты паступова далучаешся да гэтай суполкі людзей і пачынаеш бегаць ультрамарафоны. Я б хацела параіць вам не спыняцца на тых дасягненнях, якія ёсць у вашым жыцці.
Вольга Вялічка, дырэктарка дзіцячага хоспіса імя святога Губерта
— Сёння кажуць, што у Беларусі жаночы твар рэвалюцыі. Мне падаецца вельмі важным не спыняцца на сімвалізмах. У нашай краіны ёсць унікальная мажлівасць перайсці да феміністычнага руху, перайсці да правоў жанчын і да недаскрымінацыі жанчын праз гэту рэвалюцыю. Тое, што сёння адбываецца, паказвае жаночую моц. Мне падаецца, што мужчыны згодныя, што беларускія жанчыны моцныя.
Чытайце таксама: Гродненский детский хоспис выселяют из помещения
Таццяна Чысцякова, кіраўнічка фермерскай гаспадаркі, заснавальніца праекта «Акадэмія жаночага бізнесу»
— У мяне ёсць мара напісаць кнігу пад назвай «Женщины меняющие мир». І ўжо пачатак гэтай кнігі быў у 2006 годзе. Калі я зразумела, што мне мала бізнесу, я вырашыла вучыцца, стаць бізнес-трэнерам. І ў навучання быў добры працяг — напісанне кнігі. Там я і пачала пісаць творы. Я не ўмею гаварыць, я не ўмею пісаць, я гэтаму толькі вучуся…
Вольга Гаўрылік, кіраўнічка прадпрыемства «Мядовы шлях», адзіны ў Беларусі мядовы самелье
— Хачу сказаць, што пчолы збіраюць мёд, не я. У працэссе, калі ты, Ірына, пісала кнігу, мы з табой размаўлялі. Вось тады я адкрыла для сябе і цяпер выразна кажу: магу. Дзякуй за натхненне і цудоўную кампанію, мы ў кніжцы з такімі супер-жанчынамі. Я вельмі рада, у мяне шмат натхнення і цудоўных ідэй.
Валянціна Шоба, мастачка, лаўрэатка прэміі імя Дубко (Гродна) і прэміі Тэйлара (Парыж)
— Мы бы маглі верыць, што малітва не працуе, але яна працуе. Напэўна Бог меў нада мною руку. Ён ведае, што я псіх, калі мяне ткнуць у гэта, мяне заб’юць, я больш ніколі не ўстану і не змагу нешта рабіць. І я сяджу і раблю сваю працу ў якімсці вакууме. Я думаю, што ўсё тое, што я раблю, я раблю з чыстай думкай аб тых людзях, якія хочуць адстаяць сваё права на свабоду, права на самавыяўленне, права на тое, каб быць любімым.
Алена Шчасная, архітэктарка, навуковая кіраўнічка праектаў рэканструкцыі храмавай архітэктуры
— Нягледзячы на мае невялікія габарыты, усё ж такі мне давяраюць, вераць. Нягледзячы на ўзрост, я усё ж такі ўжо спецыяліст, які можа і дапамагчы, і пракансультаваць. Людзі звяртаюцца. Сумленна скажу, што многія аб’екты я кансультую бясплатна, каб проста гэта захаваць. Асабліва, калі храм у вёсцы гэта адзіны аб’ект, які яшчэ захоўвае жыццё ў гэтай вёсцы. Я проста дапамагаю сваімі ведамі зрабіць нешта лепш.
Працяг кнігі будзе
Чытаць кнігу мужчынам не забаронена, удакладніла аўтарка кнігі. Але найперш яна была накіравана на жаночую аўдыторыю, каб дадаць веры ў свае сілы і годнасці адчування сябе тымі асобамі, якія робяць свае жыццё і выбудоўваюць лёс сваёй краіны.
«Тое, што кніга пераварочваецца, гэта вельмі сімвалічна. Яна аб’яднала пад адной вокладкай свет мінулага і цяперашняга. Бо людзі і жанчыны цяпер не слабейшыя, чым тыя, што былі раней, хто змяняў горад і Беларусь. І цяпер жанчыны, якія тут прысутныя, змяняюць горад і змяняюць краіну.
Як доўга іх будуць памятаць, мы не можам даведацца. Але вельмі незвычайна, што мы можам цяпер быць з тымі, хто змяняе гісторыю — кожны і кожная можа стаць тым, хто змяняе гісторыю. І цяпер, напэўна, той самы момант, калі гэта робім мы", — дадала рэдактарка кнігі «Гарадзенкі» Надзея Вішнеўская.
«Заўсёды, калі адна праца скончваецца, калі можна паставіць кропку, то аказваецца, што замест кропкі жыццё ставіць коску. Пасля таго, як мы ўбачылі не 10 гераінь, а дзясяткі гераінь, я падумала — трэба пісаць працяг. Ён будзе пра тых жанчын, якія ўсвядомілі сябе ўдзельніцамі гістарычнага працэсу, пра тое, як быць жанчынай на фоне тых падзей, якія зараз адбываюцца», — сказала Ірына Новік.
