Дз — ГаДЗіннік. 5 фактаў пра гарадзенскую адметнасць на вежы Фарнага касцёла

Самы стары працоўны у Еўропе. Узвышаецца над горадам на 60-метровай вышыні. Мае свае асаблівасці і цікавості. Усё гэта — гродзенскі гадзіннік на Фарным касцёле.

Гадзіннік. Малюнак: Ігар Варкулевіч

1. Застаецца самым старым у Еўропе

Гродзенскі гадзіннік зафундавала каралева Бона Сфорца. На думку гісторыкаў, хранометр выраблены ў XVI ст. Але сказаць дакладна, дзе і кім ён быў зроблены, немагчыма. Паводле розных крыніц механізм гадзінніка застаецца самым старым працоўным у Еўропе.

2. На касцёле ўсталявалі не адразу

Спачатку гадзіннік знаходзіўся на гарадской ратушы. Там засядаў магістрат і захоўвалася казна. Пасля аднаго з пажараў драўляны будынак магістрата згарэў, а сам гадзіннік упаў на зямлю. Тады яго перанеслі на вежу езуіцкай калегіі. Калі ў XVIII ст. на Фарным касцёле надбудовалі вежы, то хранометр усталявалі на адной з іх.

3. Гадзіннік не працаваў 70 гадоў

Пасля Першай сусветнай вайны гадзіннік не працаваў 70 год. У міжваенны перыяд механізм хацелі замяніць на больш сучасны, але не паспелі. Лёсам гродзенскай адметнасці зацікавіліся толькі ў другой палове 80-х гадоў ХХ ст. Пасля двухгадовага рамонту ў красавіку 1989 года гадзіннік запрацаваў наноў.

4. Механізм трэба заводзіць раз на тры дні

Механізм курантаў складаецца з трох частак у выглядзе гіраў. Яны адказваюць за адлік секундаў, хвілінаў і гадзінаў. Гадзіннікавы механізм звязаны са званамі спецыяльнай тросавай сістэмай. Кожную чвэрць гадзіны над горадам раздаецца бой гадзінніка. Каб гадзіннік не спыняўся, яго трэба заводзіць раз на тры дні.

5. «Луч» паўтарыў адметнасць цыферблата

Цыферблат гродзенскага хранометра ў 2019 годзе патрапіў на наручныя гадзіннікі. Лімітаваную серыю ў выглядзе паменшанай копіі гадзінніка Фарнага касцёла выпусціў завод «Луч». Адметнасць цыферблата ў тым, што замест звычайнай рымскай лічбы «IV» чацвёртая гадзіна пазначана спалучэннем чатырох рысак «ІІІІ».

Поделиться

Последние записи

«Каб цябе пярун забіў!» Как молнии 90 лет назад держали в страхе Гродненщину

“Каб цябе пярун забіў!” - одно из наиболее известных белорусских проклятий. В 1934 и 1935…

22 апреля 2025

Гродненцы открыли грибной сезон. Где в области искать сморчки и другие грибы?

С наступлением тепла в западных регионах Беларуси — Гродненской и Брестской областях — стали появляться…

22 апреля 2025

Оливковые, золотые и мраморные яйца. Тренды Tik Tok на Пасху 2025

Смешать два знакомых способа покраски яиц и получить оливковый цвет, найти способ с помощью химической…

17 апреля 2025

Самим решать, где будут дорога и школа. Сравнили, как организовано местное самоуправление в Польше и Беларуси и какая система эффективнее

Где построить дорогу, как оборудовать школу, когда включить отопление и пустить ли новый маршрут пригородного…

14 апреля 2025

Миллиарды евро — Варшаве, миллионы — Минску. Сравнили, как Польша и Беларусь использовали европейские гранты

«Евросоюз нам не нужен!» Этот нарратив популярен не только у белорусской пропаганды, но и у…

9 апреля 2025

Порезали платье, бросали пирожные. Власти хотят бороться с буллингом, а учителя его не замечают

Белорусские власти начали обращать внимание на школьный буллинг. Через Telegram-каналы и рассылки в школьных Viber-чатах…

7 апреля 2025