Наследие

Адное лечаць — другое калечаць. Чаму ў Гродне пачынае развальвацца самы стары мост Беларусі

Пра праблемы захавання помніка архітэктуры, на які многія наогул не звяртаюць увагі, піша гісторык Мечыслаў Супрон.

Мост паміж Старым і Новым замкамі ў Гродне — самы стары мост у Беларусі. Фота з архіву Hrodna.life

Мост, які вядзе на Стары замак — самы стары не толькі ў Гродне, але і ва ўсёй краіне. Збудавалі яго ў самым пачатку 17 стагоддзя. Гэта значыць, мосту ўжо больш за чатыры стагоддзі. Яго неаднаразова перабудоўвалі, але ён захаваў сваю арыгінальную чатырохсотгадовую канструкцыю.

Чаму мост не «дыхае»

Мост перад рамонтам у 2004 годзе. Фота: Андрэй Дыбоўскі

У 2004−2005 гг. мост адрамантавалі: перасыпалі пясок унутры, пераклалі парэнчы-броўку, выклалі паверхню пліткай (шкада, што не брукам). Працы тады выконвалі па-валюнтарысцку: плітку ўкладвалі глыбокай восенню на намоклы пясок, разаграваючы яго газавай гарэлкай. Тады ж былі закладзены адтуліны для сцёку вільгаці на апорах моста. Увесь аб’ём моста быў затынкаваны сучасным танным будаўнічым тынкам на палімернай аснове, які дрэнна прапускае вільгаць. Іншымі словамі, дзякуючы гэтаму мост не «дыхае» і «гніе» знутры.

Пасля рамонту мост раз на два-тры гады фарбавалі. Аднак тры гады таму, падчас узвядзення аб’ектаў першай чаргі на Старым замку, мост вырашылі прыстасаваць пад праезд цяжкой будаўнічай тэхнікі. На мост паклалі жалезабетонныя пліты — каб размеркаваць цяжар з арак на апоры і мост. Здаецца, пакуль што канструкцыя тэхніку трымае.

На мосце відаць вільготныя плямы, пачынае слаямі адслойвацца цэгла. Лістапад 2020 г

Чаму сцены моста прасачыла вільгаць

Аднак паміж плітамі і парэнчамі ўтварылася свабодная прастора, у якую вось ужо некалькі гадоў засыпаецца зямля, апалае лісце і будаўнічае смецце. Там ужо вырасла трава і ўтварыўся слой сапраўднага перагною вышынёй у некаторых месцах у 30 — 40 см. Гэты слой вельмі хутка ўбірае вільгаць. Ён пастаянна мокры і гэтая вільгаць прасачыла сцены моста. Мост з боку парэнчаў прамок наскрозь, з вонкавага боку з карнізаў тынкоўка ўжо адстае цэлымі слаямі.

Прыкра, што ведучы будоўлю на замку, да старажытнага мосту паставіліся як да самай звычайнай будоўлі. А ўсё што трэба — гэта вычысціць гэтыя раўчукі і закласці іх воданепранікальным матэрыялам. Хаця ўжо цяпер відавочна, што мост прыдзецца досыць грунтоўна рамантаваць. Спадзяюся, на праблему звернуць увагу органы, адказныя за ахову спадчыны і, уласна, будаўнікі.

Чытайце таксама:

Поделиться

Последние записи

«Меня не победить, я не соревнуюсь». Гродненка перенесла операцию на стволе головного мозга — вот как изменилась ее жизнь

Утром гродненка Людмила Юрахно, как обычно, ушла на работу, но домой вернулась только спустя полгода.…

1 ноября 2024

«Глазу не за что зацепиться». Спросили у дизайнера, что не так с интерьерами гродненских заведений

Гродненцы жалуются, что многие заведения в городе выглядят одинаково. Например, некоторых разочаровали рендеры интерьеров мясного…

31 октября 2024

Куда съездить на Хэллоуин в Гродненской области: 5 мистических мест от замков до мельниц

Почувствовать таинственную атмосферу Хэллоуина можно в разных местах Гродненщины: в регионе множество заброшенных усадеб, старинных кладбищ, руин замков…

29 октября 2024

«Акцент» сшил перчатки, сумки — «Макей». Гродненка показала свою коллекцию на Неделе моды в Париже

Гродненка Екатерина Корлатяну, основательница бренда Krikate ("Крикейт"), показала свою коллекцию на Неделе моды в Париже.…

28 октября 2024

7 атмосферных мест Гродно, которые стоит посетить на Хэллоуин

Приближается Хэллоуин, время осеннего настроения и мистики. Пока в Беларуси его цензурируют, Hrodna.life собрал атмосферные…

25 октября 2024

Футболки, рюкзаки и шопперы: 7 вещей для настоящих фанатов Гродно, которые хотят носить город на себе

История и виды Гродно вдохновляют не только местные бренды, но и крупных производителей одежды и…

23 октября 2024